Yenilenebilir Enerji

Tükenmeye yüz tutmuş, çevreye zarar veren ve ülke ekonomisini dışa bağımlı hale getiren fosil yakıtlar yerine çevre dostu, doğadaki kaynakların değerlendirilmesiyle elde edilen ve ülkelerin ekonomik kalkınmasına yardımcı olan yenilenebilir enerji kaynakları önem kazanmaktadır.  Sürekli devam eden doğa olaylarının yarattığı enerji akışının elektrik enerjisine dönüştürülmesiyle yinelenebilir enerji elde edilmektedir. 

Yenilenebilir Enerji Nedir?

Enerji üretimi için sürekli tekrar eden doğal süreç ile kaynaklar kullanılarak elde edilen ve tükenme hızından çok daha kısa bir sürede kendisini yenileyebilen enerji türüne yenilenebilir enerji adı verilir. Güneş, rüzgar, jeotermal kaynaklar, bitkiler ile hayvansal atıklar, dalga gibi doğal kaynaklar sayesinde bu enerji türü elde edilir. Yenilenebilir enerji sayesinde elektrik enerjisi üretilir. Petrol, doğalgaz, kömür gibi fosil yakıtların tükenme riski ile yüksek maliyetli olması, çevreye zarar vermesi gibi olumsuzluklara karşın yenilenebilir enerji kendisine önemli bir yer edinmeye başlamıştır. 

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nelerdir?

Gelişen teknolojik imkanlar sayesinde dünyada yaygın olarak kullanılan belli başlı yenilenebilir enerji kaynakları şu şekilde sıralanabilir:

• Güneş enerjisi
• Rüzgâr enerjisi
• Hidrolik (hidroelektrik) enerjisi
• Jeotermal enerji
• Biokütle enerjisi
• Hidrojen enerjisi
• Dalga enerjisi
   

1. Güneş Enerjisi Nedir?

Güneş dünyada yaşamın sürmesini sağlayan bir enerji kaynağıdır. Güneş panellerinde toplanan güneş ışınları ışık ile ısı kaynağına ve elektrik enerjisine dönüştürülür. 

Çevreye hiçbir zararı olmayan temiz ve doğal bir enerji kaynağıdır. Evlerin elektrik ve sıcak su ihtiyacının karşılanması için kolaylıkla binaların çatısına güneş panelleri kurulmaktadır. Pek çok sanayi kuruluşu güneş ışığının yoğun olduğu arazilere güneş enerjisi paneli kurarak elde ettiği elektrik enerjisini hem kendi üretim tesisinde kullanmakta hem de fazlasını satarak gelirini arttırmaktadır. Günümüzde pek çok belediye sokak aydınlatma hizmeti için güneş enerjili ışıklandırmayı tercih etmektedir. Buna ek olarak güneş enerjisiyle çalışan otomobiller ve çeşitli cihazlar da üretilmiştir. Pek çok kullanım alanı olan güneş enerjisi sayesinde enerji tüketim maliyeti azaltılmıştır. Bu nedenle oldukça fazla tercih edilen, çevre dostu bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. 

2. Rüzgâr Enerjisi Nedir?

Güneş ışınlarının karayı ve denizi farklı seviyelerde ısıtması basınç farklılıklarının oluşmasına yol açar. Basınç farkı da beraberinde rüzgârı getirir. Rüzgârı yoğun olarak alan bölgelere rüzgâr türbinleri kurularak elektrik enerjisi üretilir. Rüzgâr enerjisinden elde edilecek olan verimlilik rüzgârın esme hızına ve süresine göre değişkenlik gösterir. İlk olarak Almanya’da yaygın olarak kullanılmaya başlayan rüzgâr enerjisi günümüzde dünyanın elektrik ihtiyacının %2’sini karşılayacak kapasiteye ulaşmıştır. Çevre dostu ve düşük maliyetli bir enerji kaynağıdır. Buna karşın rüzgâr enerjisi göç eden kuşların toplu ölümüne yol açması, türbinlerin kurulumu için oldukça geniş alanlara ihtiyaç duyulması, yüksek desibelle çalışması gibi zorlayıcı yönlere de sahiptir. 

3. Hidroelektrik Enerji Nedir?

Hidroelektrik enerji akan suyun kinetik enerjisinin kullanılarak elektrik enerjisi üretilmesi anlamına gelir. Yüksek arazilerdeki su akış hızının fazla olduğu konumlara kurulan kanallar yoluyla su türbinlere iletilir, elde edilen kinetik enerji sayesinde türbinler hareket eder, türbinlerle bağlantılı olan jeneratörler sayesinde de elektrik enerjisi elde edilir.  Ülkemizde elektrik enerjisi ihtiyacının önemli bir kısmı hidroelektrik santrallerden karşılanır. Çevre dostu, yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. Sulama, balıkçılık gibi farklı alanlara da katkı sağlar. Hidroelektrik santrallerin kurulumu uzun zaman alabilmektedir. Kurulmuş olduğu çevrede bazı ekolojik değişikliklere de yol açabilir

4. Jeotermal Enerji Nedir?

Yer ısısı anlamına gelen jeotermal, yağışlar nedeniyle biriken suların çatlaklardan magma tabakasına sızıp yeryüzüne sıcak su ve buhar olarak geri gelmesi sonucunda oluşur. Yeryüzüne ulaşan sıcak su ile buhar şeklindeki jeotermal kaynaklar elektrik enerjisi üretilmesinde, evlerin ısıtılmasında, mineral kaynakların elde edilmesinde ve turizm merkezlerinin oluşturulmasında kullanılmaktadır. Jeotermal enerji çevre dostu, düşük maliyetli bir kaynaktır.

5. Biokütle Enerjisi Nedir?

Biokütle enerjisi hayvan ve bitki atıklarının dönüştürülmesiyle elde edilen bir enerji türüdür. Bitki atıklarıyla biyodizel, hayvansal atıklarla da biyogaz olarak sınıflandırılan yakıt türleri elde edilir. Özellikle biyodizel yakıt fosil yakıtlardan bile verimli olmasıyla dikkat çeker. Ülkemizde ayçiçeğinden biyodizel üretilmesi üzerine yoğunlaşılmıştır. Ayçiçeğine ek olarak mısır, buğday, yosun, deniz algleri, gübre, evsel atıklardan da biokütle enerjisi üretilebilmektedir. 

6. Hidrojen Enerjisi Nedir?

Hidrojen gazının işlenip dönüştürülmesiyle üretilen enerji türüdür. Fosil yakıtlara kıyasla 1.3 kat daha verimlidir. Günümüzde henüz teknolojik koşulların tam olarak elverişli olmamasına karşın gelecekte hidrojen yakıtlı araçların kullanımının yaygınlaşacağı görüşü hakimdir. 

7. Dalga Enerjisi Nedir?

Denizdeki dalgaların oluşturduğu basınç sayesinde üretilen enerji türüne dalga enerjisi adı verilir. Dalga jeneratörleri sayesinde elektrik enerjisi elde edilir. Çevre dostudur. Ancak her dalga boyu için ekipman geliştirilmesi zor olduğu için en az kullanılan yenilenebilir enerji kaynağıdır.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Önemi Nedir?

• Yenilenebilir enerji fosil yakıt tüketimi azalttığı için çevre dostudur.
• Ülke ekonomisinin temel gideri olan enerji ithalatının azaltılmasında etkili olması yönüyle dışa bağımlılığın azalmasını sağlar.
• Ülkenin var olan yerli kaynaklarının kullanımını teşvik eder.
• Yenilenebilir enerji üretimi için geliştirilen tesisler sayesinde istihdam ve kalkınma düzeyi artar.
• Özellikle rüzgâr, güneş ve hidroelektrik enerjisi sayesinde elektriğin ulaştırılması zor ve yüksek maliyetli olduğu bölgelere elektrik enerjisi götürülmesi imkânını sunar.