Hibrit Motor Nedir?

Gelişen teknolojik olanaklar sonucunda petrol başta olmak üzere yoğun olarak tüketilen fosil yakıtlar zaman içerisinde yerini daha çevre dostu ve düşük maliyetli enerji kaynaklarına bırakmaktadır. Sürekli artan benzin fiyatları, çevreye karbon salınımının artması, hava kirliliği, ozon tabakasının zarar görmesi ve bu kaynaklarının tükenmeye yüz tutması nedeniyle farklı enerji kaynakları ile çalışan otomobillerin üretimine başlanmıştır. Bu kapsamda geliştirilen hibrit teknolojisi ise her geçen gün otomotiv piyasasında yerini sağlamlaştırmaktadır. Hibrit motorlu taşıtlar sayesinde çevreye oldukça az miktarda karbon salınımı görülür. Diğer taşıtlara kıyasla hibritli araçlarda eser miktarda benzine ihtiyaç duyulur. Hem bütçe hem de çevre dostu olan bu yenilikçi motor sistemi sayesinde fosil yakıt tüketen araçların evrim geçirme süreci başlatılmıştır.

Hibrit Motor Nedir?

Esasen hibrit motor teknolojisinin temelleri 1902 yılına dayanır. İlk olarak 1902 senesinde Ferdinand Porsche tarafından benzin ve elektrik ile işlev gösteren bir motor tasarlanmıştır. Bu motor çeşidine de mixte-wagen adı verilmiştir. Bunun ardından Avusturyalı bir vagon üreticisi ile yapılan iş birliği sonucunda 4 adet silindire sahip olan motora elektrikli motor, jeneratör ve akü eklenmesi suretiyle günümüzdeki hibrit teknolojisine yakınsayan bir araç motoru geliştirilmiştir. Bu otomobilde benzinli ve elektrikli motor eş güdümlü olacak şekilde tasarlanmıştır. Benzinle çalışan motor durduğunda gücünü aküden alan elektrikli motorlar devreye girmektedir. Yıllar içerisinde bu temel geliştirilerek günümüzdeki sistem elde edilmiştir.

Hibrit motor sisteminde benzin ve elektrik bir uyum içerisinde aracın çalışmasında görev alır. Klasik benzinli araçların aksine oldukça az miktarda benzin tüketimine ihtiyaç duyulur. Bu şekilde fosil yakıt tüketimi ve atmosfere karbon salınımı azaltılır. Benzin ve elektrik motorunun bir arada kullanıldığı hibrit motorların popülaritesi her geçen gün artmaktadır.

Hibrit Motorun Çalışma Prensibi Nedir?

Hibrit motora sahip olan bir otomobilin çalışma şekli benzinli araçtan da elektrikli araçtan da ayrışır. Elektrikli otomobiller ile daha çok benzer yönleri olsa da sahip olduğu farklı parçalar ile değişiklik gösterir. Bu yönlerden en çok dikkat çekeni ise şarjı biten bir hibrit otomobilde benzin tüketiminin devreye girmesidir.

Son teknolojiyle üretilen hibrit otomobiller benzinle işlev gösteren içten yanmalı motora, jeneratöre, bataryaya ve elektrik motoruna sahiptir. Benzinle çalışan motorlardan farklı olarak ihtiyaç duyulan güç ve elektrik seviyesi kontrol altında tutularak araç tarafından en uygunu seçilip devreye sokulur. Böylece motordan elde edilen verimlilik neredeyse yarı yarıya arttırılmış olur. Akıllı bir sistem olarak tüketicilerin karşısına çıkan hibrit motor teknolojisi ile aracın çekiş gücü korunur, performans kaybı engellenir. Yokuşta veya dik rampalarda motorun benzinle çalışması sağlanırken, düz bir yolda elektrikli motorun devreye girmesi sonucunda otomobilin sürüş performansı korunmuş olur. Yol koşullarına göre ideal yakıt cinsi otomobilin kendisi tarafından tespit edilir. Hızlanmak isteyen sürücüye göre otomobil gerektiğinde jeneratör, elektrik motoru ve de batarya ile desteklenir.

Pek çok yönden avantajlı olan hibrit arabalarda elektrikle çalışan otomobillerin aksine sürekli şarj etme ihtiyacı doğmaz. Elektrik motorunun ihtiyacı olan enerji araç tarafından üretilir. Benzin kullanımı devreye girdiğinde elektrik enerjisinin yerine konulması için araç gerekenleri kendiliğinden yerine getirir. Elektrikli motor fazla yakıt tüketimi gerektirmeyen noktalarda devrede olurken, aracın ilk kalkış anı, yokuş tırmanma ve yüksek hızda gitmek için benzinli motordan yararlanılır. Bu şekilde yakıt tüketimi dengelenerek arabanın performansı korunur.

Hibrit Motorlu Araçlar Nasıl Şarj Edilir?

Elektrikli araçlardan farklı olarak geliştirilen hibrit motorlarda otomobilin çalışması için hem benzin hem de jeneratör devreye girer. Bu durumda motor iki farklı enerji kaynağından beslenmiş olur. Elektrikli araçların belirli aralıklarla şarj istasyonlarında şarj edilmesi gerekir. Ancak hibrit motorlar kendi kendisini şarj etme özelliğine sahiptir. Benzinli motor devreye girerken kaybedilen elektrik enerjisi yerine konur. Bu nedenle de hibrit motorlu otomobillerde şarj prizi gibi aksamlar mevcut değildir. Kendi kendisini sarj edebilme özelliğine rejeneratif sistem adı verilir. Rejeneratif sistem sürücünün fren pedalına basması ile birlikte devreye girer. Frenle arabanın durmasıyla birlikte normalde arabanın yol almasını sağlayan elektrikli motor bu sefer jeneratör şeklinde işlev gösterir. Fren ile ortaya çıkan kinetik enerji elektrik enerjisine dönüştürülerek elektrikli motorun şarj olması sağlanır. Böylece şarj istasyonuna ve prize gerek kalmaz.

Hibrit Motorun Sınıf Standartları Nelerdir?

Teknolojik olanakların sürekli gelişmesinin bir sonucu olarak önümüzdeki on yıl içerisinde benzin veya mazot ile çalışan arabaların kullanımının tamamen sona ermesi öngörülmektedir. Bu şekilde fosil yakıt tüketimine dayalı ve çevreye zarar veren otomobillerin yerini hibrit araçlara bırakması muhtemeldir. Yapılan çalışmalar sonucunda 4 adet hibrit motor sınıfı oluşturulmuştur.

• Mikro Hibrit Sınıfı: Hibrit motorlu araçların en basit olanı bu sınıfa dahildir. Start-stop teknolojisi mikro hibrit sınıfının bir ürünüdür. Trafikte seyir halindeki araç durduğunda benzinle çalışan motorun da otomatik olarak durması suretiyle benzin tüketimini en aza indirgeyen bir motor sistemidir.
• Mild Hibrit Sınıfı: Aracın durması için frene basıldığında benzin motoru da durdurulur. Mild hibrit sınıfına dahil olan araçlarda fren yapıldığında elektrik motorunun kaybettiği enerjinin yerine konması sağlanır.
• Full Hibrit Sınıfı: Mild hibrit sınıfından aracın yalnızca elektrikle çalışan motora sahip olduğu türevne full hibrit sınıfı adı verilir.
• Plug-in Hibrit Sınıfı: Bu tarz motora sahip olan otomobillerde hem benzin hem de elektrikle çalışan motor bulunur. Tüm bunlara ek olarak elektrikli araçlarda olduğu gibi bir prizden şarj edilebilme özelliği de mevcuttur. Araçtaki priz kullanılarak şehir şebekesinden yararlanılarak elektrikli motorun şarj edilmesi sağlanır.

Hibrit Motorların Avantajlı Yönleri Nelerdir?

• Bütçe dostudur. Benzinden tasarruf edilmesini sağlar.
• Düşük miktarda benzin kullanılarak daha yüksek performans ile otomobil sürme konforu sağlar.
• Çevrenin korunmasına yardımcı olur. Atmosfere karbon salınımını azaltır.
• Motoru gürültüsüz bir şekilde çalışır.
• Motor devrinde aksama olmadan sürücünün vites değiştirmesine olanak tanır.
• Elektrikli arabalar gibi sürekli olarak şarj edilmesine ihtiyaç duyulmaz.
• Otomobilin ihtiyacı olan elektrik enerjisi otomobilin sahip olduğu sistem tarafından üretilir. Şarj sorunu ortadan kalktığı için yolda kalma sıkıntısı da meydana gelmez.
• Hibrit araçlarda fren devreye girdiğinde elektrikli motor kendisini şarj ederek enerjiyi sürekli olarak yeniler.
• Ekonomik olan hibrit motorlar aracın kalkışı sırasında yüksek miktarda ihtiyaç duyulan benzin tüketimini engeller.

Hibrit Motorların Dezavantajlı Yönleri Nelerdir?

• Benzinli otomobillere göre daha yüksek bir satış rakamı ile piyasaya sunulmuştur.
• Henüz yeni geliştirilmiş bir teknolojinin ürünü olduğu için olası bir arıza karşısında tamirat yüksek maliyetli olabilir.
• Özellikle yüksek hızda araba sürmekten keyif alan sürücülerin performans beklentileri hibrit araçlar tarafından karşılanamayabilir.
• Şehir içi hız limitleri ile uyumlu olan hibrit motorlar şehirler arasındaki hızlı sürüş karşısında yetersiz kalabilir.