Enerji Kimlik Belgesi (EKB) Nedir?

5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu uyarınca ve buna bağlı Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre binaların enerjiyi ve enerji kaynaklarını verimli kullanması, enerji israfının önüne geçmesi ve çevreyi koruması bekleniyor. Bu bağlamda da binaların asgari düzeyde enerji ihtiyacı ile enerji tüketiminin sınıflandırılması, ne kadar sera gazı salınımı yapıldığı, ısı yalıtımı ve ısıtma/soğutma sistemlerinin verimliliğini gösteren belgeye Enerji Kimlik Belgesi, kısaca EKB adı veriliyor.

Daha da basitleştirerek anlatmak gerekirse, buzdolabı, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi gibi beyaz eşyalarda veya klimalarda kullanılan enerji performansı sınıflandırması artık tüm binalar için geçerlidir. A'dan G'ye kadar notlandırma yapılan listede A sınıfı, en verimli aletleri, G sınıfı ise en düşük verimli aletleri belirtiyor. Binalarda yapılan bu sınıflandırmanın yer aldığı belgeye de Enerji Kimlik Belgesi deniyor.

Yeni inşa edilen binaların almaları gereken Enerji Kimlik Belgesinde en az C sınıfı yazmalıdır. Yani binalar buna göre tasarlanarak inşa edilmelidir. C sınıfının altında kalan binaların iskan ruhsatı alınıyor. Ancak, mevcut binalarda böyle bir sınıflandırma bulunmuyor. Eski binalar, ısı yalıtımı, enerji tüketimi ve verimliliği gibi parametrelere bağlı olarak A ile G sınıfı arasında herhangi bir notta Enerji Kimlik Belgesi alabiliyorlar.

Binaların Enerji Performansı Nasıl Belirlenir?

Enerji Kimlik Belgesi çalışmaları kapsamında ilk olarak binaların enerji performansları belirleniyor. Bu performansları belirlemek için aşağıda yer işlemler uygulanıyor;

• Binanın metrekare başına yıllık enerji tüketimi belirleniyor,
• Binanın metrekare başına yıllık enerji tüketimi baz alınarak karbondioksit salınımı hesaplanıyor,
• Binanın metrekare başına yıllık enerji tüketimi baz alınarak hesaplanan karbondioksit salınımının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen 'Referans Bina' diğerleriyle kıyaslanıyor,
• Mevcut bina ile 'referans bina' arasında kıyaslama yapıldıktan sonra A ile G arasında bir enerji sınıfına yerleştiriliyor.

Enerji Kimlik Belgesi Düzenlemek İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Hem eski hem de yeni binalar için gerekli olan Enerji Kimlik Belgesini düzenlemek adına bir dizi evrak gerekiyor. Yeni inşa edilen binalar için gerekli olan evraklar; Mimari proje, mekanik proje, elektrik projesi, yapı ruhsatı ve ısı yalıtım raporu. Eski binalar için gerekli olan evraklar ise; mimari proje, yapı ruhsatı, iskan ruhsatı ve binanın bilgilerini içeren bir rapor.

Enerji Kimlik Belgesi uzmanları tarafından binanızın projeleri incelenir, inşa sırasında kullanılan yapı malzemelerinden veriler el de edilir, sonrasında da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmış BEP TR-2 programına gönderilir. Bu programda gerçekleştirilen hesaplamalar ışığında binanın Enerji Kimlik Belgesi sınıfı belirlenir.

Enerji Kimlik Belgesini çoğu binanın alması gerekirken, aşağıdaki özelliklerden herhangi birini karşılayan binalar için bu belgeyi almak zorunlu değildir.

- İnşaat alanı 50 metrekareden küçük olan binalar,

- Türk Silahlı Kuvveleri, Milli İstihbarat Teşkilatı, Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı kuruluşların ikamet ettiği binalar,

- Kullanım süresinin iki yıldan az olacağı binalar,

- Belediye sınırlarının dışında bulunan ve bin metrekareden küçük binalar,

- Sanayi bölgesinde üretim yapan binalar,

- Atölye, sera vb. herhangi bir ısıtmaya gerek duyulmayan depo, ağır, ardiye gibi yapıların enerji Kimlik Belgesi alması zorunlu değildir.

Enerji Kimlik Belgesi Ne Zamana Kadar Alınmalıdır?

Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin Geçici 4. maddesinin birinci fıkrası uyarınca 1 Ocak 2011 tarihinden önce yapı ruhsatı alan binalar mevcut, bu tarihten sonra yapı ruhsatı alan binalar ise yeni bina sınıfında değerlendirilecektir.

Bu tanım kapsamında yeni bina statüsünde bulunan yapıların, iskan ruhsatı alınma sürecinde Enerji Kimlik Belgesini gerekli belediyeye teslim etmeleri gerekmektedir. Aksi durumda binalar, yapı kullanma izin belgesi alamazlar.

1 Ocak 2011 tarihinden önce yapımına başlanıp da henüz yapı kullanım iznini almamış binalar ile bu tarihten önce yapı ruhsatı almış binaların Enerji Verimliliği Kanununun yayımlanmasını takriben 10 sene içerisinde Enerji Kimlik Belgesi düzenlenir. Kısacası, mevcut binaların Enerji Kimlik Belgelerini 2 Mayıs 2017 tarihine kadar almış olmaları gerekmektedir.

Enerji Kimlik Belgesi Alınmadığı Takdirde Ne Olur?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 3194 Sayılı İmar Kanun, 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu, 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ve Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği kapsamında Enerji Kimlik Belgesi düzenleme çalışmaları devam ediyor. Bu mevzuatlar uyarınca, 2011'den sonra inşa edilen her bina 'yeni bina' kapsamına alındığı için Enerji Kimlik Belgesinde C sınıfı yazmalı. Yani binanın en az C sınıfında olacak şekilde tasarlanması gerekir. Aksi durumlarda ilgili belediyeler tarafından yapının kullanımına izin verilmez.

Her binanın Enerji Kimlik Belgesi düzenleme zorunluluğu bulunuyor. İster 2011'den önce ister sonra yapılmış olsun hiç fark etmiyor. Ancak, 2011 yılında önce inşa edilen yapılar, Enerji Kimlik Belgelerini 1 Ocak 2020 tarihine kadar alabilirler. Üstelik mevcut bina olarak sınıflandırılan bu binalar A'dan G'ye kadar herhangi bir sınıfa mensup olabiliyorlar.

Enerji Kimlik Belgesi Hakkında Bilinmesi Gereken Diğer Şeyler

Enerji Kimlik Belgesini düzenleme yetkisi olan kişiler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca organize edilen eğitimlere katılarak başarı sağlayan EKB uzmanları ile EVD ve SMM firmalarıdır. Mutlaka yetkili kişi veya kurumlar tarafından düzenlenmesi gereken Enerji Kimlik Belgesi yetkin olmayan kişiler tarafından düzenlenirse geçersiz sayılır.

Binadan sorumlu kişi, alınan Enerji Kimlik Belgesini binada yaşayan diğer kişilerin de görebileceği bir yere asmalıdır. Enerji Kimlik Belgesi, düzenleme tarihinden 10 sene sonrasına kadar geçerliliğini korur. Binanın enerji sınıfını değiştirecek değişiklikler yapıldığı takdirde yeniden Enerji Kimlik Belgesi alınmalıdır.

Her Enerji Kimlik Belgesi, bakanlık tarafından bir seri numarasıyla tanımlanır. Siz de bu seri numarasıyla bu adresten sorgulama yapabilirsiniz. Buna ek olarak, binada yaşayan kişiler e-devlet üzerinden Enerji Kimlik Belgesi sorgulaması yapabilirler.