Akü Kullanımının Püf Noktaları

Akü elektrik enerjisini kimyasal enerji halinde depolayan ve kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek işlev gösteren bir güç kaynağıdır. Gelişen teknolojik olanaklar sayesinde günümüzde otomobiller daha karmaşık donanımlara sahip bir hale gelmiştir. Bu durum araca elektrik enerjisi sağlayan akünün de daha gelişmiş bir yapıda olması gerekliliğini de beraberinde getirmektedir. Aracın ve akünün uzun ömürlü ve verimli bir şekilde kullanılabilmesi için düzenli aralıklarla aküye bakım yaptırmak oldukça önemlidir.

1. Kış Mevsiminde Akünün Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?

Yaz mevsiminde artan sıcaklıklar ve kış mevsimindeki düşük sıcaklık seviyeleri akünün performansını olumsuz yönde etkiler. Zorlu kış koşulları başlamadan önce akünün kontrollerinin yaptırılması akünün daha uzun ömürlü olmasını sağlar. Kış başladığında akülerin arızaları artar. Bu duruma yol açan etmenler şu şekilde sıralanabilir:

• Hava sıcaklığı sıfır derecenin altına düştüğünde akünün performansı neredeyse yarı yarıya azalır. Bu duruma çözüm olarak otomobil ısıtmalı bir park alanına bırakılmalıdır.
• Koltuk ısıtıcısı, arka cam ısıtıcısı, dizel motorlardaki kızdırma bujileri gibi çeşitli donanımlar enerjisini aküden elde eder. Soğuk havalarda bu durum aküye fazladan bir yük yükler. Akünün zorlanmasını engellemek için fazladan elektrik enerjisi gerektiren donanımlar devre dışı bırakılmalıdır.
• Düzenli olarak bakımı yapılmamış, kirlenmiş aküler kış aylarında daha kolay arızalanır. Bunun önüne geçmek için akü kirden arındırılır. Böylece elektrik kaçağı engellenir. 
• Kış mevsimi başlamadan önce akünün şarj kapasitesi kontrol edilmelidir. Sistemsel arızadan kaynaklanan eksik şarj etme durumunun olması halinde şarj takviyesinin yapılması gerekir.
   

2. Bakımlı Ve Bakımsız Akü Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Bakımlı ve bakımsız olmak üzere aküler iki sınıfa ayrılır. Bakımsız aküler uzun süre yüksek performans gösterecek ve elektrolit kontrolüne ihtiyaç duyulmayacak şekilde tasarlanmıştır. Akünün göstergeleri kontrol edilerek genel durum bilgisi edinilir, açık devre gerilimi incelenir ve buna göre kullanıma devam edilir. Bakımlı akülerde ise elektrolit seviyesi, açık devre gerilimi kontrol edilmelidir ve 6 ayda bir servis tarafından incelenmesi gerekir.

3. Periyodik Bakımda Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Akü türüne uygun olarak 6 ayda bir olmak üzere bakım yaptırmakta fayda vardır. Periyodik bakım sayesinde hem akünün verimliliği korunur hem de arıza çıkmasına karşı önlem alınmış olunur. Periyodik bakımda takip edilen bakım yöntemleri şu şekildedir:

• Akünün üzerinde bulunan kir aküden elektrik kaçağı oluşmasına yol açar. Bu nedenle öncelikle akü kirden arındırılır.
• Akünün V kayışının kaydırma yapıp yapmadığı kontrol edilir. Kaydırma nedeniyle akü tam performans gösteremez ve yeterli miktarda şarj edilemez.
• Akünün şasiyle bağlantısının olduğu yerde paslanma olup olmadığı kontrol edilir. Pas elektrik akımının iletimini engelleyeceğin mutlaka temizlenmelidir.
• Akü başı ve bağlantı kıskaçları oksitlenmeden arındırılır. Kutup başları hasarlıysa kesilir ve daha sonra yağlanır.
• Akünün içindeki saf suyun ve elektrolitin seviyesi kontrol edilir. Eksilme varsa eksilen miktar tamamlanır.
• Akünün şarj olmada bir sıkıntısı olup olmadığı kontrol edilir.
   

4. Bir Süre Kullanılmayacak Araçların Aküsüyle İlgili Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Araç belirli bir süre için kullanılmayacaksa uygulanacak olan bazı yöntemler sayesinde akünün zarar görmesi engellenebilir. Bu yöntemler şu şekildedir:

• Aküyle şase kablosunun bağlantısı kesilmelidir. Böylece aracın elektrik tüketmesi engellenir.
• Otomobilin bırakılacağı ortamın sıcaklığına dikkat edilmelidir. 25 dereceden düşük sıcaklıktaki bir ortamda aracın aküsünün deşarj olması daha uzun süre alır. Bu nedenle aşırı sıcak veya aşırı soğuk olmayan bir ortamda otomobil bırakılmalıdır.
• Binek araçtan farklı olarak kamyon, otobüs gibi ağır vasıtasılar 24 voltluk aküye sahiptir. Söz konusu ağır vasıtaların tükettiği elektriğin 80 mili amperden düşük olmasına dikkat edilmelidir.
• Uzun bir süre kullanılmamış olan otomobil tekrar kullanılmaya başlanmadan önce bir servis tarafından aküsünün voltajı ve sıvı kaybı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Akünün voltajı standart düzeyde değilse redresör şarjının uygulanması gerekir.
   

Aküyü Verimli Bir Şekilde Kullanmak İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?

• Her bir araç kendi özelliklerini karşılayacak nitelikteki akü ile birlikte kullanıcı hizmetine sunulmaktadır. Ancak araç kullanıcısının kişisel tercihlerine göre zamanla araca ışık, ses, müzik sistemi, yakıtın LPG’ye dönüştürülmesi gibi değişikliklerin yapıldığı da görülmektedir. Aracın orijinalliğini değiştiren söz konusu değişikliklerle uyumlu olan akünün kullanılması oldukça önemlidir. Aksi halde aracın elektriksel donanımında ciddi boyutlu arızalar meydana gelir. Yapılan her modifikasyon aküye fazladan bir yük getireceğinden uzmanlar tarafından tavsiye edilmemektedir.
• Mevsimler arası geçiş dönemlerinde servise götürülerek akünün periyodik bakımı yapılmalıdır.
• Akünün şarjında herhangi bir sıkıntı yaşanmasının önlenmesi için dinamoların ve dinamoya bağlı olan tesisatın düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir.
• Isıtma bujilerinin düzgün çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
• Akünün kutup başlarının oksitlenmemesi için düzenli aralıklarla temizlenmesi ve temizliğin ardından vazelin ile üzerinin kaplanması gerekir.
• Uzun bir sürenin ardından ilk kez çalıştırılan aracın aküsünde şarj sıkıntısının oluşmasını önlemek adına araç 20-30 dakika boyunca rölantide çalışır vaziyette bırakılmalıdır. Böylece akünün yeniden şarj olması sağlanır. 
• Kısa devrenin engellenmesi için aküye metalin temas etmesi engellenmelidir.